Αναγνώστες

Powered By Blogger

Πληροφορίες

spacepainting

spacepainting

Δευτέρα 9 Αυγούστου 2010

))περι..σεισμου!!((

Η γη είναι ένας ζωντανός πλανήτης ο οποίος μεταβάλλεται συνεχώς. Τα φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα κατά τις μεταβολές αυτές, ονομάζονται γεωδυναμικά φαινόμενα, τα οποία δημιουργούνται στο εσωτερικό της γης και εκδηλώνονται σε αυτό και στην επιφάνειά της με αποτέλεσμα να δη-μιουργούν ορογενέσεις, ηπειρογενέσεις, σεισμικότητα, ηφαιστειότητα κ.λ.π. Τα αίτια που δημιουργούν τα γεωδυναμικά φαινόμενα είναι εξωγενή και εν-δογενή. Εξωγενή αιτία είναι η ηλιακή ακτινοβολία, οι βαρυτικές έλξεις του ήλιου και της σελήνης που προκαλούν παλίρροιες, η πτώση μετεωριτών κ.λ.π. Ενδογενή αίτια είναι η βαρύτητα, η περιστροφή της γης και η θερμό-τητα που βρίσκεται μέσα στη γη. Η θερμότητα αυτή είτε είναι εγκλωβι-σμένη θερμότητα από την γέννηση της μέχρι τώρα, είτε δημιουργείται από τις ραδιενεργές διασπάσεις και τις χημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν στο εσωτερικό της.

Οι ενεργειακές μεταβολές που προκαλούν τα γεωδυναμικά φαινόμενα δεν ερμηνεύονται μονοσήμαντα. Οι κυριότερες θεωρίες που έχουν διατυπωθεί για τα αίτια τους είναι:
α) Συστολή της γης: η γη αρχικά ήταν σε υγρή κατάσταση, λόγω της αρ-χικής υψηλής θερμοκρασίας της. Από τη στιγμή όμως της δημιουργίας της και μετά, ακτινοβολεί συνεχώς θερμότητα στο διάστημα, με αποτέλεσμα συνεχώς να ψύχεται και συνεπώς να συστέλλεται. Λόγω της συστολής έ-χουμε συρρίκνωση των επιφανειακών στρωμάτων, τα οποία στερεοποιήθη-καν (φλοιός) και ανάπτυξη τάσεων συμπίεσης σ΄ αυτά. Έτσι έχουμε δη-μιουργία τεκτονικών κινήσεων που αποτελούν τα βασικά αίτια των γεωδυ-ναμικών φαινομένων. Η θεωρία αυτή δεν είναι σε ισχύ σήμερα, διότι δεν μπορεί να ερμηνεύσει πολλά γεωφυσικά φαινόμενα.

β) Διαστολή της γης: η γη συνεχώς διαστέλλεται, λόγω της μεταβολής της φάσης του υλικού του πυρήνα, στο βάθος των 2900km και μετατροπή αυτού σε υλικό του μανδύα. Ούτε όμως αυτή η θεωρία είναι αποδεκτή, διό-τι θα επικρατούσαν τάσεις εφελκυσμού.

γ) Ρεύματα μεταφοράς: έχουμε θερμικά ρεύματα μεταφοράς, τα οποία δημιουργούνται μέσα στο μανδύα και λόγω υψηλής θερμοκρασίας ανεβαί-νουν προς τα ανώτερα στρώματα της γης. Σταδιακά όμως ψύχονται, ξανα-κατέρχονται και επαναλαμβάνουν τη διαδικασία αυτή. Η κυκλοφορία των ρευμάτων αυτών διατηρείται με την συνεχή κάθοδο ψυχρού υλικού των α-νώτερων στρωμάτων του μανδύα και της ανόδου θερμού υλικού από τα βα-θύτερα στρώματα αυτού. Έτσι έχουμε τα ρεύματα μεταφοράς που ανεβαίνουν στις μέσο-ωκεάνιες ράχεις, με αποτέλεσμα τη διάνοιξη του ωκεάνιου πυθμένα. Κατόπιν κινούνται οριζόντια κάτω από τη λιθόσφαιρα, την οποία συμπαρασύρουν και στην περιοχή που κατέρχονται έχουμε καταβύθιση της λιθόσφαιρας μέσα στην ασθενοφόρα.

δ) Λιθοσφαιρικές πλάκες: η λιθόσφαιρα δεν είναι ένα στρώμα ενιαίο, αλλά χωρίζεται από τα δύο παγκόσμια συστήματα ζωνών διάρρηξης, σε μεγά-λα τεμάχη που ονομάζονται λιθοσφαιρικές πλάκες. Οι λιθοσφαιρικές πλά-κες δημιουργούνται στις μέσο-ωκεάνιες ράχεις από το υλικό που βγαίνει από το εσωτερικό της γης και καταστρέφονται, λόγω καταβύθισης στην ασθενόσφαιρα, στις παρυφές του ηπειρωτικού φλοιού, δημιουργώντας το ηπειρωτικό σύστημα διάρρηξης ( νησιώτικα τόξα, ωκεάνιες τάφροι, ηφαι-στειακά τόξα κ.λ.π. ). Η απομάκρυνση αυτή έχει ταχύτητα μερικά cm/year. Αυτή η κίνηση εξηγείται ικανοποιητικά με τα ρεύματα μεταφοράς. Ο συ-ντριπτικός αριθμός των σεισμικών δεδομένων βρίσκονται σε ικανοποιητική συμφωνία με τη θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακών. Έτσι φαίνεται ότι οι σεισμοί δημιουργούνται στις παρυφές των πλακών αυτών και η πλουτώνιοι σεισμοί συμβαίνουν στις περιοχές των μεγάλων τάφρων, όπου πραγματο-ποιείται κατάδυση των λιθοσφαιρικών πλακών στην ασθενόσφαιρα.
Μία άλλη κίνηση των πλακών, είναι σε μερικά όρια, όπου οι γειτονικές πλάκες γλιστρούν μεταξύ τους χωρίς να συγκρούονται ή να αποχωρίζονται. Τα όρια αυτά όπου έχουμε μόνο οριζόντια κίνηση λέγονται ζώνες θραύσης (ή ρήγματα μετασχηματισμού). Εκεί οι σεισμοί είναι συχνό φαινόμενο λόγω της τριβής ανάμεσα στα όρια των πλακών. Εν γένει λοιπόν μία ιδανική πλάκα θα έχει μία πλευρά σε ζώνη καταβύθισης, την απέναντι σε ζώνη ανύψωσης και τις πλάγιες να γλιστρούν οριζόντια σε σχέση με τις γειτονικές.

ε) Ισοστακτικές κινήσεις: υπάρχουν περιοχές όπου οι σεισμοί δε μπορούν να ερμηνευθούν με τη θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακών. Τέτοιες περιο-χές είναι συμπαγή ηπειρωτικά τεμάχη, στα οποία οι σεισμοί συμβαίνουν, πιθανώς, λόγω κατακόρυφων ισοστατικών βαρυτικών κινήσεων. Συνήθως προϋπήρχαν παγετώνες, οι οποίοι με την εξαφάνισή τους (απώλεια μάζας) προκάλεσαν ανοδική κίνηση του τεμάχους. Γενικότερα υπάρχει βαρυτική διατάραξη. Παραδείγματα τέτοια είναι ο Καναδάς και οι χώρες της Βαλτικής.

Υπάρχουν ορισμένα εξωγενή αιτία που μπορούν να επιδράσουν στην ισορροπία των επιφανειακών στρωμάτων της γης και να επισπεύσουν τη γέννηση των σεισμών. Πιθανά τέτοια αίτια, τα οποία όμως δεν έχουν μελετηθεί πλήρως, είναι:
• η δημιουργία τεχνητών λιμνών, οι πυρηνικές εκρήξεις,
• η κύμανση των πόλων της γης, που οφείλεται στις βαρυτικές έλξεις της Σελήνης, στην τήξη των παγετώνων, στην περιστροφική κίνησή της κ.λ.π.
• οι παλίρροιες, που οφείλονται στις βαρυτικές έλξεις της Σελήνης και του ήλιου,
• διάφορα μετεωρολογικά φαινόμενα, όπως: η μεταβολή της βαρομετρικής πίεσης, οι πλημμύρες, η βροχή κ.λ.π.

Οι σεισμοί με κριτήριο το μέγεθος της επιφάνειας της γης που θέτουν σε μικροσεισμική και κατ΄ επέκταση σε μακροσεισμική κίνηση κατατάσσονται σε πέντε κατηγορίες: παγκόσμιοι, μεγάλοι, μέσοι, μικροί και τοπικοί. Ένας τοπικός σεισμός γίνεται αντιληπτός από τον άνθρωπο σε μακροσει-σμική περιοχή έκτασης μέχρι και 150km και από το σεισμογράφο σε μικρο-σεισμική περιοχή έκτασης μέχρι 500km.

Ανάλογα με το εστιακό τους βάθος χωρίζονται σε επιφανειακούς (h300km). Οι δύο τελευταίοι ονομάζονται και πλουτώνιοι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: